Despot'un Evi: Cunda'da Çocuk Esirgeme Kurumu

Despot evi 1862 yılında sarımsak taşından inşa edilmiş.

Hikayesi şu şekildeymiş: Sahildeki binayı inşa ettiren Despot, Yunanistan’ın devlet olduğu gün Rum halkının sevinçten verdiği bağışlardan çok para kazanmış. Ve o paraları doğum yeri olan Yunda’ya (Alibey Adası) getirmiş. Getirmiş olduğu paraların bir kısmıyla sahildeki binayı inşa ettirmiş.

Despot, gelirken yanında getirmiş olduğu paralarla rahat bir yaşam sürmüş. 1877 yılının ocak ayında baskın yapan hırsızlar Despot’u öldürmüşler ve bir rivayete göre evde buldukları altın gümüş kupalarla 15.000 Osmanlı lirasını da alarak kaçmışlar.

Bir hafta önce Despot evini görmeye gittik; bahçesinde bir anne, baba ve çocukla karşılaştık. Kendi aramızda konuşurken beyefendi sohbetimize katılıp ‘’522 kişiydik burada. Ne zamandır gelip görmek istiyordum ama bu şekilde bulacağımı hiç tahmin etmezdim. Evin altından yürüyerek denizi geçer adaya giderdik. Yolda kaplar, kılıç mılıç bir sürü şey bulurduk. Şimdi ne hale gelmiş. Önceden buralarda hiç ev yoktu, şu üst tarafta küçük bir ev vardı. Huysuz yaşlı bir ev sahibi vardı. Biz adada Türk olarak sadece 3 kişiydik. Başka kimse yoktu; o yüzden halk bize çok işkence etti. 1983’te geldim 85,87ye kadar buradaydım. Halk o zamanlar hep Yunandı, şimdi buradakilerle özdeşleşti tabii'' dedi ve yutkunarak devam etti.

''Her yer hazine burada, biz çocukken kazı yapar değerli şeyler bulurduk. Burayı devletin koruma altına alması gerekiyor her yer yıkılmış. Bir sürü anı yatıyor bu binada.Mesela şu karşı tarafta televizyon bulunurdu gider izlerdik. Yan tarafında büyük bir çam ağacı vardı. Yemek vakti geldiğinde çanı çalarlardı oradan, tek sıra olur hep birlikte giderdik…’’ diye yaşadıklarından bahsetti. Ağzından cümleler dökülürken sesinin titremesini fark etmemek mümkün değildi.

Beyefendi şu an virane hale gelmiş, duvarlarında sprey boyalarla yazıların yazılmış olduğu, içinde çöpler barındıran binada yani çocuk esirgeme kurumunda büyümüş fakat şimdi kendi ailesiyle birlikte büyüdüğü yere gelmişti. Yanında küçük kızı ve eşi vardı. Kızına çocukluğunu anlatırken kızarmış gözlerindeki gözyaşlarını içine akıtıyordu adeta. Yıkılmış duvarlar anıları kadar acı veriyordu, belliydi...